انگيزه‌هاي بزهكارانه ارتكاب جرم در ماه مبارك رمضان كاهش مي‌يابد، چرا؟ سرويس: حوادث

انگيزه‌هاي بزهكارانه ارتكاب جرم در ماه مبارك رمضان كاهش مي‌يابد، چرا؟
سرويس: حوادث 1384/07/15 10-07-2005 12:17:27 8407-07083: کد خبر
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران سرويس: حوادث
با فرا رسيدن ماه مبارك رمضان و تحت تاثير قرار گرفتن روابط اجتماعي افراد در فضاي معنوي، رعايت احكام ديني و عمل به اعتقادات و باورهاي مذهبي، انتظار كاهش وقوع جرايم به طرز محسوسي افزايش مي‌يابد، به طوري‌كه آمار تعداد مراجعان اعم از شاكيان و متهماني كه در راهروهاي دادسراي ويژه رسيدگي به جرايم اطفال و يا دادسراي ويژه امور جنايي و ... در انتظار رسيدگي به پرونده‌هاي خود نشسته‌اند، از يك سو و از سوي ديگر تعديل مأموريت‌هاي انتظامي مؤيد اين نكته است.
به گزارش گروه «حوادث» ايسنا آمارهاي ارايه شده از سوي مراجع قضايي حاكي از آن است كه در ماه رمضان ارتكاب به جرم در ميان مجرمان «غيرحرفه‌اي» كه به طور سهوي يا اتفاقي مرتكب عمل خلاف مي‌شوند، به شدت كاهش مي‌يابد، به طوري‌كه به حداقل رسيدن وقوع جرايمي همچون نزاع، چاقوكشي، مصرف مشروبات الكلي، مزاحمت نواميس و جرايم منافي عفت عمومي از سطح محله‌ها و حتي برخي نقاط آلوده حاشيه كلان شهرها در اين ايام غيرقابل انكار است.
به اعتقاد كارشناسان اجتماعي، يكي ازعوامل مؤثر بازدارنده جرم‌زايي در ماه‌هاي معنوي، پر رنگ شدن گرايشات مذهبي در افراد، فشار افكار عمومي در پي افزايش ميزان تنفر از هنجارشكنان امنيت اجتماعي و ترس مجرمان از اعمال مجازات‌هاي سنگين‌تر است.
به گفته مجيد متين راسخ، بازپرس ويژه قتل دادسراي امور جنايي تهران، در حالي‌كه آمار جرايم در حوزه مفاسد اجتماعي در ماه رمضان گذشته، با كاهش 50 درصدي مواجه بود اما با توجه به اين‌كه عقايد مذهبي در مجرمان حرفه‌اي كمرنگ‌تر بوده، تنها به واسطه ترس از گرفتار شدن، خطوط قرمز را جدي تر تلقي كرده و از اين رو براي در امان ماندن از جو حاكم بر افكار عمومي، اغلب پنهاني‌تر از سابق و به شكل غيرعلني مرتكب جرم مي‌شوند.
به گزارش ايسنا با وجود افزايش قابل توجه جنبه‌هاي «خود نظارتي» افراد در ايام مذهبي، وقوع جرايمي همچون قتل با آمارهاي متغيري روبه‌رو بوده است، چرا كه بر اساس آمارهاي موجود، طي ماه رمضان سال گذشته، 11 فقره قتل در شهر تهران رخ داده و اين در حاليست كه مقايسه آماري با سال پيش از آن، حاكي از وقوع تنها 4 فقره قتل است.
اگر چه اين آمارها حكايت از آن دارد كه دين‌گرايي و پايبندي به ارزشهاي مذهبي در كاهش وقوع جرايم و بالعكس فاصله گرفتن از فضاي معنوي در رشد آن اثر مستقيم دارد، اما مواجه شدن با اين مساله كه چرا نقش ارزشهاي ديني در ديگر ماه‌هاي سال تا اين حد مؤثر نبوده، از سؤالات پيش‌روي تحليل‌گران آسيب‌هاي اجتماعي و انديشمندان مذهبي در حوزه شناسايي زمينه‌هاي جرم‌زايي و عوامل كاهش بزه است.
دكتر گلچين، جامعه‌شناس و عضو هيأت علمي دانشگاه شهيد بهشتي در گفت‌وگو با خبرنگار «حوادث» ايسنا در پاسخ به اين پرسش كه تا چه حدي پايبندي ديني در ايام خاص مي‌تواند منجر به كاهش آمار وقوع جرايم شود يا خير؟ به عوامل ساختاري، ذهني و رواني حاكم بر زندگي افراد اشاره كرده و مي گويد: وابستگي وقوع جرايم به پيش‌نيازهايي همچون وضعيت سياسي و اقتصادي، بالا بودن ميزان مشروعيت مقررات و قوانين و ايجاد فضاي اعتماد سازي با رفتار و عملكرد صحيح در سير جريان اجتماعي شدن افراد است. اين در حاليست كه شرايط اقليمي ـــ محيطي بنا بر گرم و سرد بودن فصل سال، جغرافياي مكان سكونت، پايگاه اقتصادي افراد در زندگي اجتماعي و شرايط نظارت بر حفظ و برقراري انظباط و امنيت اجتماعي نيز به عنوان اصلي‌ترين مؤلفه در بررسي زمينه‌هاي شكل‌گيري جرايم است.
وي معنويت‌گرايي را عنصر اصلي انسجام دروني در راستاي كاهش آسيب‌هاي اجتماعي برمي‌شمارد و اظهار مي كند: مردم در ماه رمضان به نوعي معنويت‌گرايي همراه با رياضت، خويشتن‌داري و كف نفس يا كنترل دروني روي مي‌آورند كه ناشي از فضاي حاكم بر جامعه و باورهاي مذهبي است، به طوري‌كه زمينه‌هاي تجمل‌گرايي، رفاه طلبي و فاصله طبقاتي به عنوان انگيزه‌هاي پيدايش جرم كاهش مي‌يابد.
اين جامعه‌شناس، يكي از تأثيرگذارترين بركات ماه مبارك رمضان را اثرپذيري جامعه از شرايط روزه‌داري در اين ماه عنوان و تصريح مي‌كند: عدم ارتكاب جرم در ماه رمضان لزوما به معناي رسيدن به سطح بالاي معنويت نيست، چرا كه تغييرات جسمي و فيزيكي فرد در اين ايام و تكيه بر ايجاد اصلاح به جاي پرخاشگري وخشونت، امكان بروز انگيزه‌هاي ارتكاب به جرايم را كاهش مي‌دهد.
دكتر گلچين در ادامه حرمت‌گزاري به ارزش‌هاي ديني و اجتماعي در ماه‌هاي معنوي همچون محرم و رمضان كه از گذشته در اين دسته از هنجارشكنان شكل گرفته و تا امروز نيز توسط آن‌ها اعمال مي‌شود را از ديگر عوامل قابل توجه كاهش ميزان وقوع جرايم در اين دوره زماني دانسته و هشدار مي‌دهد: اين روند در كلان شهرها به دليل افزايش مهاجرت، ضعف سنت‌ها و عدم انتقال صحيح ارزشها از سوي مهاجراني كه از سوي سيستم‌هاي نظارتي تحت نظر و مراقبت قرار نگرفته‌اند، رو به كاهش است.
به گزارش ايسنا، نگاه واقع بينانه به كاهش بزه در ماه مبارك رمضان و مقايسه آن با ساير ماه‌هاي سال نشان مي‌دهد كه ماندگارشدن اثرات و بركات اين ماه، نيازمند دروني‌شدن معنويات در بين افراد و از بين بردن زمينه‌ها و ريشه‌هاي اصلي جرم‌زايي است.
انتهاي پيام